شناسایی ژن‌های انتروتوکسین sea، seb و sec استافیلوکوکوس اورئوس در ناقلین سالم شهرستان اردبیل در سال 1396

زمینه و هدف: استافیلوکوکوس اورئوس یک باکتری گرم مثبت، فاقد حرکت، بدون اسپور، هوازی و بی ‏هوازی اختیاری است که در ناحیۀ قدامی بینی افراد کلنیزه می‏ شود. کارکنان ناقل مشغول به کار در صنعت غذایی منبع اصلی برای گسترش بیماری‏ های منتقله از غذا محسوب می‏شوند. انتروتوکسین‏ استافیلوکوکی مهمترین فاکتور بیماری­ زایی دخیل در مسمومیت‏ های غذایی استافیلوکوکی است. هدف از این مطالعه، شناسایی ژن‏ های انتروتوکسین sea، seb و sec استافیلوکوکوس اورئوس در ناقلین سالم بود. مواد و روش کار:  در این مطالعۀ توصیفی- مقطعی، تعداد ۱۳۶ نمونه از سوآپ بینی پرسنل رستوران‏ ها، قصابی‏ ها، لبنیات فروشی‏ ها و فست­ فودهای شهرستان اردبیل در بهار ۱۳۹۶ جمع‌آوری شد. نمونه‏ ها پس از کشت اولیه، با آزمون‏ های بیوشیمیایی تأیید شدند. نمونۀ DNA ایزوله‏ های استافیلوکوکوس اورئوس استخراج شده و ژن‏های sea، seb و sec به ­عنوان مارکر برای ردیابی انتروتوکسین ‏های SEA، SEB و SEC با روش PCR بررسی شدند. یافته‌ها: درمجموع، از ۱۳۶ نمونۀ سوآپ بینی، ۴۶ نمونه (۳۳/۸%) ناقل استافیلوکوکوس اورئوس بودند که این میزان ناقلی با مثبت شدن ژن femA ثابت شد. از مجموع ۴۶ ایزولۀ استافیلوکوکوس اورئوس، تعداد ۱۱ سویه (۲۳/۹%) واجد ژن sea، ۶ سویه (۱۳%) واجد ژن seb و ۵ سویه (۱۰/۸%) نیز واجد ژن sec بودند. نتیجه‌گیری: درصد قابل توجهی از پرسنل شاغل در زنجیرۀ غذایی، ناقل استافیلوکوکوس اورئوس انتروتوکسیژنیک در بینی خود بودند. از این­ رو، برنامۀ غربالگری و کنترل این ناقلین به­ منظور جلوگیری از شیوع عفونت ‏های استافیلوکوکی پیشنهاد می‏ شود.